sabato 27 giugno 2020

Virgilio: Egloga I (struttura)

Meliboeus

Tityre, tu

patulae recubans sub tegmine fagi

silvestrem tenui Musam meditaris avena;

 

nos patriae fines et dulcia linquimus arva:

 

nos patriam fugimus;

tu, Tityre, lentus in umbra doces silvas

formosam resonare Amaryllida.

 

 

Tityrus

O Meliboee, deus nobis haec otia fecit:

 

namque erit ille mihi semper deus;

 

illius aram saepe tener nostris ab ovilibus imbuet agnus.

 

Ille

meas errare boves,

ut cernis,

et ipsum ludere,

quae vellem,

calamo agresti

permisit.

 

 

Meliboeus

Non equidem invideo;

miror magis:

 

undique totis usque adeo turbatur agris.

 

En, ipse capellas protinus aeger ago;

 

hanc etiam vix, Tityre, duco:

 

hic inter densas corylos modo namque gemellos, spem gregis, ah, silice in nuda

conixa

reliquit.

 

Saepe malum hoc nobis,

si mens non laeva fuisset,

de caelo tactas

memini

praedicere quercus.

 

Sed tamen,

iste deus qui sit,

da, Tityre, nobis.

 

Tityrus

Urbem,

quam dicunt Romam,

Meliboee, putavi stultus ego

huic nostrae similem,

quo saepe solemus pastores

ovium teneros depellere fetus.

 

Sic canibus catulos similis,

sic matribus haedos noram,

sic parvis componere magna solebam:

 

verum haec tantum alias inter caput extulit urbes,

quantum lenta solent inter viburna cupressi.

 

Meliboeus

Et quae tanta fuit tibi causa

Romam videndi?

 

Tityrus

Libertas,

quae sera tamen respexit inertem,

candidior postquam barba cadebat

tondenti;

 

respexit tamen

et longo post tempore venit,

postquam nos Amaryllis habet,

Galatea reliquit:

 

namque,

fatebor enim,

dum me Galatea tenebat,

nec spes libertatis erat,

nec cura peculi.

 

Quamvis multa meis exiret victima saeptis,

pinguis et ingratae premeretur caseus urbi,

non umquam gravis aere domum mihi dextra redibat.

 

Meliboeus

Mirabar,

quid maesta deos, Amarylli, vocares,

cui patereris

pendere sua in arbore poma;

 

Tityrus hinc aberat.

 

Ipsae te, Tityre, pinus,

ipsi te fontes,

ipsa haec arbusta vocabant.

 

Tityrus

Quid facerem?

 

Neque licebat

servitio me exire,

nec tam praesentis alibi cognoscere divos.

 

Hic illum vidi iuvenem, Meliboee,

quotannis bis senos cui nostra dies altaria fumant.

 

Hic mihi responsum primus dedit ille

petenti:

“Pascite, ut ante, boves, pueri;

submittite tauros.”

 

Meliboeus

Fortunate senex, ergo tua rura manebunt,

 

et tibi magna satis,

quamvis lapis omnia nudus limosoque palus obducat pascua iunco:

 

non insueta gravis temptabunt pabula fetas,

 

nec mala vicini pecoris contagia laedent.

 

Fortunate senex, hic, inter flumina nota et fontis sacros, frigus captabis opacum;

 

hinc tibi,

quae semper,

vicino ab limite saepes

Hyblaeis apibus florem depasta salicti

saepe suadebit levi susurro

somnum inire;

 

hinc alta sub rupe canet frondator ad auras,

 

nec tamen interea raucae, tua cura, palumbes,

nec aëria cessabit turtur ab ulmo

gemere.

 

Tityrus

Ante leves ergo pascentur in aethere cervi,

et freta destituent nudos in litore piscis,

ante

pererratis amborum finibus

exsul aut Ararim Parthus bibet, aut Germania Tigrim,

quam nostro illius labatur pectore voltus.

 

Meliboeus

At nos hinc alii sitientis ibimus Afros,

pars Scythiam et rapidum cretae veniemus Oaxen et Britannos

penitus toto divisos orbe.

 

En umquam patrios longo post tempore finis, pauperis et tuguri congestum caespite culmen, post mirabor

mea regna videns aliquot aristas?

 

Impius haec tam culta novalia miles habebit,

barbarus has segetes.

 

En, quo discordia civis produxit miseros:

 

his nos consevimus agros!

 

Insere nunc, Meliboee, piros,

pone ordine vitis.

 

Ite meae, felix quondam pecus, ite capellae.

 

Non ego vos posthac,

viridi proiectus in antro,

dumosa pendere procul de rupe

videbo;

 

carmina nulla canam;

 

non,

me pascente,

capellae, florentem cytisum et salices carpetis amaras.

 

Tityrus

Hic tamen hanc mecum poteras requiescere noctem fronde super viridi:

 

sunt nobis mitia poma, castaneae molles, et pressi copia lactis;

 

et iam summa procul villarum culmina fumant,

maioresque cadunt altis de montibus umbrae.

 


Nessun commento:

Posta un commento