domenica 21 ottobre 2012

Senofonte: Gli efori spartani (struttura commentata)

Ἔφοροι οὖν ἱκανοὶ μέν εἰσι
(che modo è retto dall’espressione ἱκανός εἰμι?)
ζημιοῦν
ὃν ἂν βούλωνται,
(che pronome è ὅν? come si deve analizzare nel caso in cui nella reggente manchi il suo antecedente?)
(osserva ἄν: qual è il modo del verbo a cui è legato? Che valore assume in tal caso?)
κύριοι δ
(che verbo è sottinteso? quale modo è retto da questa espressione?)
(quali particelle evidenziano il collegamento argomentativo con la parte precedente e con la parte successiva? come è bene tradurre tali particelle?)
(prova a rendere la sfumatura di significato tra ἱκανός e κύριος )
ἐκπράττειν παραχρῆμα,
κύριοι δὲ
καὶ ἄρχοντας μεταξὺ καταπαῦσαι
(ἄρχοντας: questo participio è usato spesso con valore di sostantivo)
καὶ εἶρξαί γε
καὶ περὶ τῆς ψυχῆς εἰς ἀγῶνα καταστῆσαι.

Τοσαύτην δὲ ἔχοντες δύναμιν
( ἔχοντες: con chi concorda?)
οὐχ ὥσπερ αἱ ἄλλαι πόλεις ἐῶσι
(οὐχ ὥσπερ : mette questa parte in relazione con quale altra parte?)
τοὺς αἱρεθέντας ἀεὶ ἄρχειν τὸ ἔτος
(di che tipo di participio si tratta? osserva la diatesi!)
( τὸ ἔτος: che caso e che complemento è?)
ὅπως ἂν βούλωνται,
ἀλλ’ὥσπερ οἱ τύραννοι καὶ οἱ ἐν τοῖς γυμνικοῖς ἀγῶσιν ἐπιστάται,
(osserva il sintagma evidenziato)
ἤν τινα αἰσθάνωνται
( ἤν: cos’è? attenzione allo spirito e all’accento! in quale altro modo normalmente viene scritta questa parola?)
παρανομοῦντά τι,
(che valore ha questo participio? Osserva da quale tipo di verbo è retto! con chi concorda?)
( τι : prova a rendere in modo più preciso questo pronome)
εὐθὺς παραχρῆμα κολάζουσι.

Πολλῶν δὲ καὶ ἄλλων ὄντων μηχανημάτων καλῶν τῷ Λυκούργῳ
(che costruzione riconosci? con quale tipo di proposizione va reso in italiano?)
( τῷ Λυκούργῳ : che caso è? quale valore assume questo caso in rapporto al verbo qui presente?)
εἰς τὸ τοὺς πολίτας ἐθέλειν
(che tipo di infinito riconosci? osserva il termine a cui deve essere strettamente collegato!)
(qual è il soggetto di questo infinito?)
πείθεσθαι τοῖς νόμοις,
ἐν τοῖς καλλίστοις καὶ τοῦτό μοι δοκεῖ εἶναι,
ὅτι οὐ πρότερον ἀπέδωκε τῷ πλήθει τοὺς νόμους
( ὅτι ha valore epesegetico; quale termine spiega?)
πρὶν
ἐλθὼν σὺν τοῖς κρατίστοις εἰς Δελφοὺς
ἐπήρετο τὸν θεὸν
εἰ λῷον καὶ ἄμεινον εἴη τῇ Σπάρτῃ πειθομένῃ
( πειθομένῃ: per renderlo meglio prova a tradurlo con un infinito)
οἷς αὐτὸς ἔθηκε νόμοις.
( οἷς: con quale termine concorda? ma dove sarebbe meglio spostare tale termine nella traduzione?)
( αὐτός: che valore ha? come può essere reso?)

Ἐπεὶ δὲ ἀνεῖλε
τῷ παντὶ ἄμεινον εἶναι,
(τῷ παντί: consideralo di genere neutro e come se fosse scritto τῷ παντὶ τρόπῳ)
τότε ἀπέδωκεν,
οὐ μόνον ἄνομον ἀλλὰ καὶ ἀνόσιον θεὶς
τὸ πυθοχρήστοις νόμοις μὴ πείθεσθαι.
(che tipo di infinito riconosci? osserva il termine a cui deve essere strettamente collegato!)



Senofonte: Gli efori spartani (struttura)

Ἔφοροι οὖν ἱκανοὶ μέν εἰσι
ζημιοῦν
ὃν ἂν βούλωνται,
κύριοι δ’
ἐκπράττειν παραχρῆμα,
κύριοι δὲ
καὶ ἄρχοντας μεταξὺ καταπαῦσαι
καὶ εἶρξαί γε
καὶ περὶ τῆς ψυχῆς εἰς ἀγῶνα καταστῆσαι.

Τοσαύτην δὲ ἔχοντες δύναμιν
οὐχ ὥσπερ αἱ ἄλλαι πόλεις ἐῶσι
τοὺς αἱρεθέντας ἀεὶ ἄρχειν τὸ ἔτος
ὅπως ἂν βούλωνται,
ἀλλ’ὥσπερ οἱ τύραννοι καὶ οἱ ἐν τοῖς γυμνικοῖς ἀγῶσιν ἐπιστάται,
ἤν τινα αἰσθάνωνται
παρανομοῦντά τι,
εὐθὺς παραχρῆμα κολάζουσι.

Πολλῶν δὲ καὶ ἄλλων ὄντων μηχανημάτων καλῶν τῷ Λυκούργῳ
εἰς τὸ τοὺς πολίτας ἐθέλειν
πείθεσθαι τοῖς νόμοις,
ἐν τοῖς καλλίστοις καὶ τοῦτό μοι δοκεῖ εἶναι,
ὅτι οὐ πρότερον ἀπέδωκε τῷ πλήθει τοὺς νόμους
πρὶν
ἐλθὼν σὺν τοῖς κρατίστοις εἰς Δελφοὺς
ἐπήρετο τὸν θεὸν
εἰ λῷον καὶ ἄμεινον εἴη τῇ Σπάρτῃ πειθομένῃ
οἷς αὐτὸς ἔθηκε νόμοις.

Ἐπεὶ δὲ ἀνεῖλε
τῷ παντὶ ἄμεινον εἶναι,
τότε ἀπέδωκεν,
οὐ μόνον ἄνομον ἀλλὰ καὶ ἀνόσιον θεὶς
τὸ πυθοχρήστοις νόμοις μὴ πείθεσθαι.



Senofonte: Gli efori spartani

Ἔφοροι οὖν ἱκανοὶ μέν εἰσι ζημιοῦν ὃν ἂν βούλωνται, κύριοι δ’ἐκπράττειν παραχρῆμα, κύριοι δὲ καὶ ἄρχοντας μεταξὺ καταπαῦσαι καὶ εἶρξαί γε καὶ περὶ τῆς ψυχῆς εἰς ἀγῶνα καταστῆσαι. Τοσαύτην δὲ ἔχοντες δύναμιν οὐχ ὥσπερ αἱ ἄλλαι πόλεις ἐῶσι τοὺς αἱρεθέντας ἀεὶ ἄρχειν τὸ ἔτος ὅπως ἂν βούλωνται, ἀλλ’ὥσπερ οἱ τύραννοι καὶ οἱ ἐν τοῖς γυμνικοῖς ἀγῶσιν ἐπιστάται, ἤν τινα αἰσθάνωνται παρανομοῦντά τι, εὐθὺς παραχρῆμα κολάζουσι. Πολλῶν δὲ καὶ ἄλλων ὄντων μηχανημάτων καλῶν τῷ Λυκούργῳ εἰς τὸ πείθεσθαι τοῖς νόμοις ἐθέλειν τοὺς πολίτας, ἐν τοῖς καλλίστοις καὶ τοῦτό μοι δοκεῖ εἶναι, ὅτι οὐ πρότερον ἀπέδωκε τῷ πλήθει τοὺς νόμους πρὶν ἐλθὼν σὺν τοῖς κρατίστοις εἰς Δελφοὺς ἐπήρετο τὸν θεὸν εἰ λῷον καὶ ἄμεινον εἴη τῇ Σπάρτῃ πειθομένῃ οἷς αὐτὸς ἔθηκε νόμοις. Ἐπεὶ δὲ ἀνεῖλε τῷ παντὶ ἄμεινον εἶναι, τότε ἀπέδωκεν, οὐ μόνον ἄνομον ἀλλὰ καὶ ἀνόσιον θεὶς τὸ πυθοχρήστοις νόμοις μὴ πείθεσθαι.