Tacito: Fine di Galba [Esame 2019] (struttura)

Pre-testo

(nella prova questa sezione, con alcuni tagli, è stata proposta già in traduzione)

Cap. XXI

Interea Othonem,

cui

compositis rebus

nulla spes,

omne in turbido consilium,

multa simul extimulabant,

luxuria

etiam principi onerosa,

inopia

vix privato toleranda,

in Galbam ira,

in Pisonem invidia;

fingebat et metum

quo magis concupisceret:

praegravem se Neroni fuisse,

nec Lusitaniam rursus

et alterius exilii honorem expectandum.

Suspectum semper invisumque dominantibus

qui proximus destinaretur.

Nocuisse id sibi apud senem principem,

magis nociturum apud iuvenem

ingenio trucem

et longo exilio efferatum:

Othonem posse

occidi.

Proinde agendum

audendumque,

dum Galbae auctoritas fluxa,

Pisonis nondum coaluisset.

Opportunos magnis conatibus transitus rerum,

nec cunctatione opus,

ubi perniciosior sit quies quam temeritas.

Mortem

omnibus ex natura aequalem

oblivione apud posteros vel gloria distingui;

ac

si nocentem innocentemque idem exitus maneat,

acrioris viri esse

merito perire.

Cap. XXVII

Octavo decimo kalendas Februarias

sacrificanti pro aede Apollinis

Galbae haruspex Umbricius tristia exta et instantis insidias ac domesticum hostem praedicit,

audiente Othone

(nam proximus adstiterat)

idque interpretante

ut laetum e contrario

et suis cogitationibus prosperum.

Nec multo post libertus Onomastus nuntiat

exspectari eum ab architecto et redemptoribus,

quae significatio

coeuntium iam militum

et paratae coniurationis

convenerat.

Otho,

causam digressus requirentibus,

cum

emi sibi praedia

vetustate suspecta

eoque prius exploranda

finxisset,

innixus liberto per Tiberianam domum in Velabrum, inde ad miliarium aureum sub aedem Saturni pergit.

Ibi tres et viginti speculatores

imperatorem consalutatum

ac paucitate salutantium trepidum

et sellae festinanter impositum

strictis mucronibus

rapiunt;

totidem ferme milites in itinere adgregantur,

alii conscientia,

plerique miraculo,

pars clamore et gladiis,

pars silentio,

animum ex eventu sumpturi.

Post-testo

(nella prova questa sezione è stata proposta già in traduzione)

Stationem in castris agebat Iulius Martialis tribunus.

Is magnitudine subiti sceleris,

an corrupta latius castra

et,

si contra tenderet,

exitium metuens,

praebuit plerisque suspicionem conscientiae;

anteposuere ceteri quoque tribuni centurionesque praesentia dubiis et honestis,

isque habitus animorum fuit

ut pessimum facinus auderent pauci,

plures vellent,

omnes paterentur.