Seneca: Il vero bene è la virtù [Es. Stato 2011] (struttura)

Quicumque constituet

beatus esse,

putet

unum esse bonum,

quod honestum est.

Nam

si existimat

ullum aliud esse,

primum male de providentia iudicat,

quia multa incommoda iustis viris accidunt

et quia,

quicquid nobis dedit,

breve est et exiguum,

si compares mundi totius aevo.

Ex hac deploratione nascitur,

ut ingrati divinorum interpretes simus;

querimur,

quod non semper,

quod et pauca nobis et incerta et abitura contingant.

Inde est,

quod volumus

nec vivere

nec mori;

vitae nos odium tenet, timor mortis.

Natat omne consilium

nec ulla felicitas potest

inplere nos.

Causa autem est,

quod non pervenimus ad illud bonum inmensum et insuperabile,

ubi necesse est

resistat voluntas nostra,

quia ultra summum non est locus.

Quaeris,

quare virtus nullo egeat?

Praesentibus gaudet,

non concupiscit absentia.

Nihil non illi magnum est,

quod satis.

Ab hoc discede iudicio;

non pietas constabit, non fides.

Multa enim

cupienti

utramque praestare

patienda sunt ex iis,

quae mala vocantur;

multa inpendenda ex iis,

quibus indulgemus tamquam bonis.

Perit fortitudo,

quae debet

periculum facere sui;

perit magnanimitas,

quae non potest eminere,

nisi omnia velut minuta contempsit,

quae pro maximis vulgus optat;

perit gratia et relatio gratiae,

si timemus laborem,

si quicquam pretiosius fide novimus,

si non optima spectamus.