Cicerone: Non c’è amicizia senza lealtà [Es. Stato 2002] (struttura)

Firmamentum autem stabilitatis constantiaeque eius,

quam in amicitia quaerimus,

fides est;

nihil est enim stabile

quod infidum est.

Simplicem praeterea et communem et consentientem,

id est

qui rebus isdem moveatur,

eligi

par est,

quae omnia pertinent ad fidelitatem;

neque enim fidum potest esse multiplex ingenium et tortuosum,

neque vero,

qui non isdem rebus movetur

naturaque consentit,

aut fidus aut stabilis potest esse.

Addendum eodem est,

ut ne criminibus aut inferendis delectetur

aut credat oblatis,

quae pertinent omnia ad eam,

quam iam dudum tracto,

constantiam.

Ita fit verum illud,

quod initio dixi,

amicitiam non posse

nisi inter bonos esse.

Est enim boni viri,

quem eundem sapientem licet dicere,

haec duo tenere in amicitia:

primum

ne quid fictum sit

neve simulatum;

aperte enim vel odisse

magis ingenui est

quam fronte occultare sententiam;

deinde

non solum

ab aliquo allatas

criminationes repellere,

sed ne ipsum quidem esse suspiciosum,

semper existimantem

aliquid ab amico esse violatum.

Oportet

accedat huc suavitas quaedam sermonum atque morum, haudquaquam mediocre condimentum amicitiae.

Tristitia autem et in omni re severitas habet illa quidem gravitatem,

sed amicitia debet

remissior esse et liberior et dulcior et ad omnem comitatem facilitatemque proclivior.