Cesare: Il prezzo della libertà nel discorso di Critognato – II parte [CP] (struttura)

An,

quod ad diem non venerunt,

de eorum fide constantiaque dubitatis?

Quid ergo?

Romanos in illis ulterioribus munitionibus animine causa cotidie exerceri

putatis?

Si non potestis

illorum nuntiis confirmari

omni aditu praesaepto,

his utimini testibus

appropinquare eorum adventum;

cuius rei timore exterriti

diem noctemque in opere versantur.

Quid ergo mei consili est?

Facere,

quod nostri maiores nequaquam pari bello Cimbrorum Teutonumque fecerunt;

qui

in oppida compulsi

ac simili inopia subacti

eorum corporibus

qui aetate ad bellum inutiles videbantur

vitam toleraverunt

neque se hostibus tradiderunt.

Cuius rei si exemplum non haberemus,

tamen

libertatis causa institui

et posteris prodi

pulcherrimum iudicarem.

Nam quid illi simile bello fuit?

Depopulata Gallia

Cimbri

magnaque illata calamitate

finibus quidem nostris aliquando excesserunt

atque alias terras petierunt;

iura, leges, agros, libertatem nobis reliquerunt.

Romani vero quid petunt aliud

aut quid volunt,

nisi

invidia adducti,

quos fama nobiles potentesque bello cognoverunt,

horum in agris civitatibusque considere

atque his aeternam iniungere servitutem?

Neque enim ulla alia condicione bella gesserunt.

Quod

si ea

quae in longinquis nationibus geruntur

ignoratis,

respicite finitimam Galliam,

quae

in provinciam redacta

iure et legibus commutatis

securibus subiecta

perpetua premitur servitute."