Quintiliano: Gli storici, fonte di ispirazione per gli oratori (struttura)

Historia quoque

alere oratorem quodam uberi iucundoque suco

potest;

verum et ipsa sic est legenda,

ut sciamus,

plerasque eius virtutes oratori esse vitandas.

Est enim proxima poetis,

et quodam modo carmen solutum est,

et scribitur

ad narrandum

non ad probandum,

totumque opus

non ad actum rei pugnamque praesentem,

sed ad memoriam posteritatis et ingenii famam

componitur;

ideoque et verbis remotioribus et liberioribus figuris narrandi taedium evitat.

Itaque,

ut dixi,

neque illa Sallustiana brevitas,

qua nihil potest

apud aures vacuas atque eruditas esse perfectius,

apud occupatum variis cogitationibus iudicem et saepius ineruditum captanda nobis est;

neque illa Livii lactea ubertas satis docebit eum,

qui non speciem expositionis, sed fidem quaerit.

Adde

quod M. Tullius ne Thucydidem quidem aut Xenophontem utiles oratori putat,

quamquam existimet

illum “bellicum canere”,

huius ore “Musas esse locutas”.